Większość osób chodzi do pracy i niestety w zasadzie w każdym miejscu czy zakładzie pracy może dojść to tzw. wypadku przy pracy. Należy jednak na uwadze mieć, iż nie każde zdarzenia skutkujące rozstrojem/pogorszeniem zdrowia pracownika będzie uważane w świetle przepisów za wypadek przy pracy. Co ważne, za wypadek przy pracy pracownikowi należy się odszkodowanie za wyrządzoną szkodę, zwłaszcza, gdy doszło do niego na skutek niedopełnienia przez pracodawcę ciążących na nim obowiązków. W razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pracownik może też dochodzić odpowiedniej kwoty tytułem zadośćuczynienia. 

Definicja wypadku przy pracy

Prawna definicja wypadku przy pracy znajduje się w przepisach ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Wedle jej przepisów, za wypadek przy pracy uznaje się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Co bardzo ważne, wszystkie elementy tej definicji muszą wystąpić łącznie, jeśli choć jeden z nich nie będzie spełniony to nie będzie można mówić o wypadku przy pracy. Mowa zatem o wystąpieniu takiego wypadku w trzech możliwościach:

  • podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, 
  • w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku, istniejącego na podstawie stosunku pracy, 
  • podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz lub w imieniu pracodawcy – nawet bez złożenia mu takiego polecenia. 

Za wypadek przy pracy uznaje się także sytuację, w której pracownik uległ wypadkowi podczas podróży służbowej, chyba że wypadek zaistniał na skutek zaniechania/działania pracownika, które nie zostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań np. gdy pracownik podróżuje służbowym samochodem do oddziału w innym mieście w celu odbycia tam prezentacji/szkolenia i podczas podróży tej spowoduje ze swojej wypadek kolizję lub wypadek drogowy. Nadto, jeśli pracownik ulegnie wypadkowi podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony lub przy wykonywaniu zadań zleconych mu przez organizacje związkowe działające przy pracodawcy. 

Odszkodowanie i zadośćuczynienie za wypadek przy pracy

W pierwszej kolejności odszkodowanie wypłaca ZUS z tytułu opłacanego ubezpieczenia wypadkowego, które jest obowiązkowe. Obowiązkowo ubezpieczeniem wypadkowym są objęte osoby, które są też objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym. 

Co istotne, pracownikowi, który doznał uszczerbku zdrowia na skutek nieszczęśliwych wypadków przy pracy, czy w związku z chorobą zawodową może ubiegać się o odszkodowanie. Nadto, prawo do jednorazowego odszkodowania wypadkowego mają członkowie rodziny osoby zmarłej na skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Wysokość takiego odszkodowania to 20 % przeciętnego wynagrodzenia za każdy 1 % stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. 

We wniosku o jednorazowe odszkodowanie poszkodowany pracownik musi dołączyć protokół powypadkowy, dokumentację dot. okoliczności i przyczyn wypadku- co sporządza pracodawca oraz zaświadczenie lekarza o stanie zdrowia pracownika potwierdzające zakończenie leczenia lub rehabilitację poszkodowanego. 

Pozwanie pracodawcy w przypadku wypadku przy pracy

Jak wskazano, ZUS pokrywa często tylko określoną kwotę, która może nie wystarczyć na pokrycie rzeczywistych koszów leczenia/rehabilitacji. W takim przypadku można wtedy o brakujące kwoty pozwać pracodawcę, będą to tzw. roszczenia uzupełniające na podstawie prawa cywilnego- w szczególności jeśli chodzi o odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu i zadośćuczynienie. 

W przypadku decyzji o pozwaniu pracodawcy, należy wykazać dowodowo:

  • odpowiedzialność pracodawcy z tytułu czynu niedozwolonego, 
  • uszczerbek na zdrowiu- szkodę po stronie pracownika, 
  • związek przyczynowy między zdarzeniem- wypadkiem przy pracy a powstaniem szkody. 

W takim postępowaniu trzeba zatem wykazać, że w danych okolicznościach faktycznych praca była przez pracodawcę zorganizowana nieprawidłowo, przez co doszło do wypadku, albo np. że pracodawca w porę nie zareagował na występujące niebezpieczeństwo lub go nie przewidział, mimo, iż mógł to uczynić, a w konsekwencji spowodowało to wypadek przy pracy i uszczerbek na zdrowiu pracownika. 

Jeśli chodzi o zadośćuczynienie to można go dochodzić, gdy pracownik w wyniku wypadku przy pracy dozna uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia i w związku z tym dozna krzywdy. Krzywda w tym przypadku to cierpienie fizyczne i psychiczne, które ofiara wypadku poniosła w związku z jego zaistnieniem. Wysokość takiego zadośćuczynienia należy wymiarkować, dlatego warto zdać się tu na pomoc naszej Kancelarii, gdyż zbyt wysokie żądanie może być oddalone przez sąd, a zbyt niskie może nie być satysfakcjonujące dla pracownika. 

Śmierć na skutek wypadku przy pracy

Bliscy pracownika, który zmarł w wyniku wypadku przy pracy mogą dochodzić od pracodawcy zwrotu kosztów leczenia i pogrzebu. Co do zasady, zasiłek pogrzebowy nie podlega rozliczeniu na poczet rekompensaty z tytułu zwrotu poniesionych kosztów pogrzebu. 

Jeśli zmarły pracownik obciążony był obowiązkiem alimentacyjnym czy to względem swoich dzieci, czy małżonka to osoby te mogą dochodzić od pracodawcy renty wyliczonej stosownie do potrzeb pracownika i jego możliwości zarobkowych, tak jakby obliczane to by było podczas postępowania o zasądzenie renty alimentacyjnej. Bliscy zmarłego mogą także dochodzić odszkodowania od pracodawcy jeśli na skutek śmierci pracownika pogorszyła się sytuacja życiowa w szerokim rozumieniu tego terminu. 

Możliwe jest także dochodzenie zadośćuczynienia- nie trzeba tu wykazywać wtedy poniesionej szkody materialnej/majątkowej. Ma ono stanowić rekompensatę za zmianę sytuacji życiowej, cierpienie psychiczne spowodowane śmiercią bliskiej osoby (możliwe to jest także w przypadku związku nieformalnego- konkubinatu). 

Potrzebujesz pomocy prawnej dotyczącej wypadku przy pracy? Zapraszamy na stronę Wypadek przy pracy – Adwokat Poznań.