Obecnie jedyną możliwością rozwiązania małżeństwa w zgodzie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest wystąpienie z powództwem o rozwód do sądu okręgowego właściwego do rozpoznania sprawy. W tym celu należy złożyć pozew o rozwód. Do takiego pisma należy dołączyć szereg dokumentów, które będą stanowić dowody i będą przeprowadzane w postępowaniu dowodowym przez sąd. Zaznaczyć trzeba, że co do zasady więcej dowodów wymaganych będzie jeśli rozwodzący się małżonkowie doczekali się wspólnych małoletnich dzieci, a także wtedy, gdy wnosimy o rozwód z wyłącznej winy drugiego małżonka.

Podstawowe niezbędne dokumenty

Najistotniejszym dokumentem, który należy dołączyć do pozwu rozwodowego jest odpis aktu zawarcia małżeństwa – może być skrócony lub zupełny. Taki dokument otrzymuje się po zawarciu związku małżeńskiego, jednak każdorazowo można złożyć wniosek o wydanie tego dokumentu w każdym urzędzie stanu cywilnego- nie musi to być urząd, w obrębie którego zawierany był ślub. Ponadto, gdy małżonkowie posiadają małoletnie dzieci (do osiemnastego roku życia) do pozwu należy dołączyć odpisu aktu urodzenia tych dzieci, procedura wygląda tak samo jak w przypadku aktu zawarcia małżeństwa Wymienione dokumenty będą poświadczać o tym, iż rzeczywiście związek małżeński został zawarty, a dzieci małżonków pochodzą z ich małżeństwa.

Należy pamiętać, że do pozwu rozwodowego załącza się również potwierdzenie uiszczenie opłaty sądowej od pozwu, która obecnie wynosi 600 zł – może to być potwierdzenie dokonania przelewu lub naklejony znak opłaty sądowej- może je zakupić w kasie sądu. Warto wiedzieć, że w przypadku, gdy sąd orzeknie rozwód bez orzekania o winie, zwróci powodowi lub powódce połowę opłaty tj. 300 zł, więc strony będą musiały po połowie rozliczyć się jedynie z kwoty 300 zł. Do pozwu załącza się również kopię lub odpis umowy majątkowej małżeńskiej, jeśli małżonkowie takową zawarli.

Na względzie trzeba mieć, iż do pozwu załączamy również odpis pozwu ze wszystkimi załącznikami. Odpis ten zostanie przesłany do strony pozwanej. Przeważnie wraz z odpisem pozwu sąd wysyła zobowiązanie do ustosunkowania się i do złożenia odpowiedzi na pozew.

Dokumenty w pozwie rozwodowym – alimenty i władza rodzicielska

W sytuacji, gdy w postępowaniu rozwodowym dochodzimy także alimentów – zarówno na rzecz dzieci, jak i w przypadku alimentów na jednego z małżonków, w pozwie należy wymienić wydatki, które przypadają na dziecko lub małżonka.  W celu udowodnienia tych kosztów należy załączyć dokumenty, które je poświadczają tj. faktury imienne, kosztorysy, umowa najmu mieszkania, umowa o pracę itd. Co więcej, w przypadku żądania rozstrzygania o roszczeniach alimentacyjnych, sąd będzie również badał możliwości zarobkowe obu małżonków, toteż niezbędne będą dokumenty tj. zaświadczenia o wynagrodzeniu, deklaracje podatkowe PIT lub zaświadczenia księgowe.

Jeśli małżonkowie mają zgodną wizję co do ustalenia kontaktów z dziećmi po rozwodzie, alimentów i co do zakresu władzy rodzicielskiej to do pozwu należy załączyć podpisane przez nich wspólnie tzw. porozumienie rodzicielskie, w którym zawiera się wszystkie ustalenia związane z małoletnimi dziećmi.

Rozwód z winą lub bez – różnice w dokumentacji

Jeśli dochodzimy rozwodu bez orzekania o winie, to w przypadku, gdy małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci, wystarczy do pozwu co do zasady załączyć:

  • odpis skrócony aktu zawarcia małżeństwa,
  • odpisy skrócone urodzenia małoletnich dzieci,
  • zaświadczenie o zarobkach, deklaracja podatkowa,
  • porozumienie rodzicielskie (jeśli małżonkowie są zgodni co do alimentów, kontaktów i władzy rodzicielskiej).

Natomiast w przypadku, gdy jeden z małżonków domaga się orzeczenia winy drugiego małżonka, do pozwu należy także załączyć dowody świadczące o tej winie. Należy szczegółowo opisać na czym ma polegać wina drugiego z małżonków. Każdorazowo sąd będzie oceniał, czy opisywane zachowanie jest zawinione. Okoliczności stanowiące o winie jednego z małżonków to np.: przemoc w rodzinie- zarówno psychiczna jak fizyczna, uzależnienie od alkoholu/narkotyków, zdrada małżeńska, nieokazywanie szacunku, brak pomocy. Przykładowym dowodem w takiej sprawie może być:

  • wydruk wiadomości (SMS, mail, komunikatory) małżonkami, w którym rozmawiają o zdradzie jednego z nich,
  • wyniki badań lekarskich świadczących o pogorszeniu zdrowia na skutek rozpadu małżeństwa, nieprawidłowego zachowania małżonka,
  • dokumentacja związana z założeniem tzw. „Niebieskiej Karty”,
  • bilingi telefoniczne,
  • zdjęcia potwierdzające taki stan rzeczy.

Ponadto, można także wnieść o przesłuchanie świadków, którzy mogą potwierdzić takie zawinione zachowanie.

Gdzie składa się pozew rozwodowy?

Sporządzony pozew wraz z załącznikami można złożyć w sądzie na dwa sposoby:

  • osobiście – w siedzibie właściwego sądu, w tzw. biurze podawczym- warto wziąć ze sobą także kopię pozwu dla siebie, na której osoba przyjmująca pismo przybije pieczątkę z prezentatą, co będzie potwierdzeniem złożenia pisma,
  • pocztą – pozew można nadać w polskiej placówce pocztowej, najlepiej jest wybrać opcję listu poleconego.