W skład spadku po zmarłym wchodzą również jego długi, które czasami przewyższają wartość aktywów. W razie przyjęcia spadku wprost, spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkodawcy nie tylko z majątku zmarłego, ale także osobistego. Aby uniknąć problemów związanych z zadłużonym spadkiem, spadkobiercy decydują się go najczęściej odrzucić. Warto jednak wiedzieć, iż jeśli osoba powołana odrzuci spadek, traktowana jest ona tak jakby nie dożyła otwarcia spadku. Wówczas w jej miejsce wchodzą zstępni, czyli dzieci, a w dalszej kolejności wnuki. Praktyka pokazuje, iż rodzice małoletnich dzieci często nie zdają sobie sprawy, iż odrzucenie spadku nie odnosi skutku wobec ich potomków. Należy pamiętać, iż aby małoletnie dziecko nie zostało powołane do spadku, również należy oświadczenie o odrzuceniu spadku w jego imieniu.

Wniosek o odrzucenie spadku w imieniu dziecka

Wniosek o odrzucenie spadku w imieniu dziecka, a nazywając rzecz fachowo – wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka jaką jest odrzucenie spadku, należy złożyć do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania małoletniego dziecka, które jest tożsame z miejscem zamieszkania przynajmniej jednego z rodziców. Opłata od wniosku wynosi 100,00 zł. Wniosek może złożyć każdy z rodziców, niezależnie od tego kogo spadek dotyczy.

Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego – dokumenty, uzasadnienie

We wniosku należy wykazać, iż odrzucenie spadku przez małoletniego jest zgodne z jego interesem. Jeśli spadek jest zadłużony warto opisać tę kwestię w uzasadnieniu wniosku oraz udokumentować przynajmniej część zobowiązań zmarłego. Można załączyć do pisma np. wezwania do zapłaty kierowane do spadkodawcy, bądź dokumenty od komornika. Ponadto należy pamiętać, aby do wniosku dołączyć akt zgonu spadkodawcy, akt urodzenia małoletniego oraz oświadczenie woli rodzica, w którym odrzucił on spadek. Dzięki temu sąd będzie mógł ustalić, że małoletni jest spadkobiercą po zmarłym. Zaleca się również załączenie do wniosku oświadczeń o odrzuceniu spadku dokonanych przez innych spadkobierców (jeśli występują).

Oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka

Jeśli sąd uzna, iż odrzucenie spadku jest zgodne z interesem małoletniego, wyda on postanowienie, w którym zezwoli na złożenie oświadczenia woli. Należy jednak pamiętać, iż nie jest ono równoznaczne z odrzuceniem spadku. Aby skutecznie odrzucić spadek w imieniu małoletniego należy udać się do notariusza w celu złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku lub złożyć do sądu wniosek o odebranie ustnego oświadczenia o odrzuceniu spadku. Dopiero po złożeniu takiego oświadczenia można uznać, iż spadek w imieniu małoletniego został skutecznie odrzucony.

Wniosek do sądu o zrzeczenie się spadku w imieniu dziecka

Wspomniano wyżej, iż wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności w imieniu małoletniego może złożyć każdy z rodziców, niezależnie od tego kogo spadek dotyczy. Rodzice dziecka mogą również złożyć wniosek wspólnie. W takiej sytuacji należy jednak liczyć się z tym, iż sąd wyda rozstrzygnięcie w stosunku obojga rodziców małoletniego. Jeśli sąd uwzględni wniosek i wyrazi zgodę na odrzucenie spadku, przełoży się to na dalsze obowiązku rodziców – wówczas w celu odrzucenia spadku w imieniu małoletniego będą musieli oni wspólnie udać się do notariusza lub sądu. Korzystniejszym rozwiązaniem jest zatem złożenie wniosku przez jednego z rodziców. Wówczas drugi rodzic będzie uczestnikiem postępowania i zostanie wysłuchany w sprawie, a zatem nie zostanie on pozbawiony możliwości uczestniczenia w sprawie. Jednocześnie rodzic – wnioskodawca, któremu sąd udzieli zezwolenia, będzie mógł odrzucić spadek samodzielnie, bez konieczności angażowania drugiego rodzica, co z pewnością przebiegnie sprawniej.

Termin – ile jest czasu na odrzucenie spadku w imieniu dziecka?

Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Po odrzuceniu spadku przez rodzica, rozpoczyna się zatem bieg sześciomiesięcznego terminu dla złożenia oświadczenia w imieniu małoletniego. Dziecko poniżej 18-tego roku życia nie ma pełnej zdolności do czynności prawnej, a więc bieg terminu rozpoczyna się od dnia, kiedy to jego przedstawiciel ustawowy dowiedział się, iż małoletni jest powołany do spadku – jest nim przeważnie dzień, w którym rodzic odrzuca spadek. Złożenie wniosku o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku oraz jego rozpoznanie przez Sąd może trwać dłużej niż 6 miesięcy, co rodzi obawę, iż późniejsze złożenie oświadczenia nie będzie możliwe.

Jak wskazał jednak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20 listopada 2013 r. (I CSK 329/13) na czas trwania postępowania w przedmiocie wyrażenia zgody na odrzucenie spadku termin do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu (innymi słowy – nie biegnie).

W przypadku niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku z mocy prawa dojdzie do dziedziczenia z dobrodziejstwem inwentarza. Polega ono na tym, iż spadkobierca odpowiada wyłączenie do wartości czynnej spadku, która ustalana jest w wykazie inwentarza lub spisie inwentarza. Uproszczając, spadkobierca nie może zapłacić za długi spadkodawcy więcej, niż wynosi wartość aktywów zmarłego. Wiąże się to jednak z szeregiem obowiązków i koniecznością regulowania długów do momentu wyczerpania wartości aktywów. A zatem spadkobierca co do zasady nie dozna straty finansowej, ale procedura pochłonie jego czas. Dlatego też warto zadbać o interesy swoje oraz małoletniego dziecka i nie odkładać kwestii związanych ze spadkiem na później.

Nasza Kancelaria udziela kompleksowej pomocy prawnej w sprawach spadkowych – Prawo spadkowe – Adwokaci-ks.pl