Niekiedy w życiu bywa tak, że jesteśmy zmuszeni do wyprowadzki za granicę, czy to ze względów ekonomicznych, osobistych, czy innych. Często wyprowadzają się też całe rodziny. Niestety może zdarzyć się też tak, że konieczne będzie prawne zakończenie istniejącego wcześniej małżeństwa zawartego w Polsce podczas pobytu za granicą. Sprawa komplikuje się, gdy jedno z małżonków mieszka za granicą, a drugie w kraju. W niniejszym artykule odpowiemy m.in. na pytanie, czy możliwy jest rozwód Polaków mieszkających za granicą, a także czy można rozwieść się z obywatelem innego kraju w Polsce?
Rozwód za granicą a prawo polskie
Zgodnie z przepisem art. 1103 1 kodeksu postępowania cywilnego sąd polski będzie miał możliwość orzekania w sprawie rodzinnej, czyli m.in. o rozwód, jeśli:
- oboje małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania lub ostatnie miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli jedno z nich nadal ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej,
- małżonek będący powodem ma co najmniej od roku bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej,
- małżonek będący powodem jest obywatelem polskim i ma co najmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej,
- oboje małżonkowie są obywatelami polskimi.
Rozwód Polaków mieszkających za granicą
Jakie są perspektywy w sprawie o rozwód jeśli małżonkowie- Polacy mieszkają za granicą? Często zdarza się tak, iż rozwód za granicą może wiązać się z o wiele droższymi kosztami niż w naszym kraju. Nadto, kolejna trudność może pojawić się, gdy małżonkowie nie znają w sposób dostateczny języka danego państwa, a dodatkową trudnością jest specjalistyczny język prawniczy, którego używa się w sprawach sądowych. Wtedy najczęściej pojawia się pomysł przeprowadzenia rozwodu w kraju.
Jeśli oboje małżonkowie posiadają obywatelstwo polskie, to istnieje możliwość przeprowadzenia rozwodu w Polsce nawet wówczas, gdy oboje małżonkowie mają miejsce zamieszkania za granicą. Problemem może być wtedy ustalenie jaki sąd okręgowy będzie właściwy do orzekania w takiej sprawie (z uwagi na brak miejsca zamieszkania poza Polską). W takim wypadku należy złożyć przed złożeniem pozwu rozwodowego lub bezpośrednio w tym pozwie zapytanie do Sądu Najwyższego o to, w którym sądzie ma się toczyć sprawa o rozwód. W takim wniosku można także podać sąd, który chcielibyśmy żeby prowadził sprawę rozwodową. Warto podać zatem sąd, do którego będziemy mieć łatwy dojazd lub który ma w niedalekiej bliskości lotnisko.
Czy jest możliwy rozwód online?
Tzw. ustawa Covidowa, której celem było uregulowanie sytuacji podczas pandemii koronawirusa, wprowadziła możliwość przeprowadzenia tzw. rozpraw online, które polegają na to, że strony i ich pełnomocnicy mogą łączyć się podczas rozprawy sądowej przez specjalne programy sądowe, za pośrednictwem kamery. Co istotne, należy w pozwie zasygnalizować, iż strony wezmą udział w rozprawie właśnie w ten sposób, by sąd mógł się na to przygotować technicznie. Takie rozwiązanie może z pewnością pomóc osobom mieszkającym za granicą, które chcą się rozwieść w kraju, ponieważ może być tak, że w ogóle nie będą musiały stawić się na rozprawę w kraju.
Czy muszę przyjechać na rozprawę do Polski?
Należy wskazać, iż w sprawie o rozwód sąd obligatoryjnie musi przeprowadzić dowód z przesłuchania stron. Jedynie z ważnych przyczyn sąd może poprzestać na przesłuchaniu tylko jednego małżonka- taką ważną przyczyną może być właśnie miejsce zamieszkania drugiej strony za granicą i ograniczone możliwości przyjazdu czy np. ciężka choroba. Może być tak, że mimo takich wyjątkowych sytuacji, sąd będzie wymagał i tak obecności obojga małżonków, jednak z doświadczenia można powiedzieć, że często w sytuacji, gdy strony nie mają małoletnich dzieci, a rozwód nie budzi wątpliwości to sędziowie mogą poprzestać na przesłuchaniu tylko jednego małżonka, jeśli drugi nie pojawi się w sądzie.
Jest także możliwość zatrudnienia profesjonalnego pełnomocnika- adwokata lub radcy prawnego, który w imieniu małżonka przebywającego za granicą sporządzi pozew/odpowiedź na pozew i przekaże jego stanowisko na rozprawie. Często w takiej sytuacji, sąd może poprzestać na przesłuchaniu drugiego z małżonków.
Rozwód z osobą mieszkającą za granicą
Pamiętać należy, iż w każdym pozwie, czy wniosku wszczynającym postępowanie należy podać adres zamieszkania obu stron postępowania, na które sąd będzie kierował korespondencję (gdy strony nie posiadają profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata lub radcy prawnego). Nie można mylić adresu zamieszkania z adresem zameldowania. Miejsce zamieszkania jest to bowiem miejscowość, w której dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu.
Odróżnić zatem musimy sytuacje, gdy małżonek, z którym chcemy się rozwieść pracuje np. od poniedziałku do piątku za granicą i przyjeżdża na weekendy do miejscowości w Polsce od sytuacji, gdy małżonek ten na stałe mieszka i pracuje za granicą, a do kraju przyjeżdża tylko na święta, czy w inne okoliczności. W pierwszej sytuacji miejscem zamieszkania małżonka będzie ta miejscowość zagraniczna, w drugiej miejscowość za granicą.
Zatem w sytuacji, gdy tylko jedno z małżonków na stałe przebywa za granicą, a drugi mieszka w Polsce, pozew o rozwód składa się do sądu, w którego okręgu małżonkowie mieli miejsce zamieszkania- jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym ma jeszcze miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu zwykłego. Jeśli tak nie jest, właściwy będzie sąd okręgowy właściwy dla miejsca zamieszkania małżonka pozwanego.
Potrzebujesz pomocy w sprawie rozwodowej? Odwiedź naszą stronę adwokaci-ks.pl/sprawy-rodzinne/rozwod-adwokat-poznan/
