Wbrew powszechnemu przekonaniu obowiązek alimentacyjny nie dotyczy tylko relacji rodzic-dziecko – może on także odnosić się do małżonków i to zarówno w trakcie małżeństwa jak i po rozwodzie. Małżonkowie zobowiązani są m.in. do wzajemnej pomocy, w tym pomocy materialnej. Alimenty na rozwiedzionego małżonka stanowią właśnie kontynuację tego obowiązku. Ustawodawca zastrzega jednak istnienie obowiązku alimentacyjnego od dodatkowych przesłanek, a także w sposób szczególny normuje jego zakres i czas trwania.
Alimenty na byłego męża po rozwodzie
Na podstawie przepisów prawa rodzinnego, wyróżnić można dwa rodzaje obowiązku alimentacyjnego na rzecz byłego małżonka: zwykły i rozszerzony. O tym, który z nich może mieć zastosowanie w danej sytuacji, rozstrzyga przede wszystkim kwestia winy w rozpadzie pożycia małżeńskiego stron. I tak, ze „zwykłym” obowiązkiem alimentacyjnym możemy mieć do czynienia w sytuacji, gdy przeprowadzono:
- Rozwód bez orzekania o winie – w sytuacji, gdy rozwód przeprowadzono bez orzekania o winie, każdy z małżonków może żądać od drugiego dostarczania środków utrzymania. Tym samym każdy z małżonków może być w takiej sytuacji zobowiązanym do świadczenia alimentacyjnego.
- Rozwód z winy obu stron – w takim przypadku, sytuacja małżonków a właściwie ich obowiązek alimentacyjny kształtuje się analogicznie jak przy rozwodzie bez orzekania o winie. Oznacza to, że każdy z małżonków może być zarówno uprawnionym jak i zobowiązanym do świadczenia alimentacyjnego.
Kiedy były mąż żądać alimentów od żony
Ustawodawca zastrzega, że małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia (czyli w przypadku rozwodu bez orzekania o winie lub rozwiązania małżeństwa z winy obu stron), może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania, tylko jeśli znajduje się w niedostatku.
Pojęcie niedostatku może swoim zakresem obejmować brak jakichkolwiek środków utrzymania, ale także sytuacje, kiedy uzyskiwane dochody nie wystarczają na pełne zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Samo pogorszenie się sytuacji finansowej po rozwodzie nie będzie zatem uzasadniało żądania dostarczenia środków utrzymania, jeśli były mąż jest w stanie zaspokoić samodzielnie swoje usprawiedliwiony potrzeby. Jednocześnie w orzecznictwie podkreśla się, że małżonek który domaga się alimentów, powinien w pełni wykorzystać wszystkie możliwości w celu uzyskania dochodów niezbędnych do zaspokojenia usprawiedliwionych własnych potrzeb.
Oznacza to, że mąż żądający od byłej żony alimentów powinien wykazać, że wykorzystuje wszystkie możliwości by pozyskać środki na pokrycie swoich usprawiedliwionych potrzeb, które – z obiektywnych względów – nie zostają zaspokojone.
Alimenty na męża alkoholika
Choć zwyczajowo ciężar utrzymania rodziny spoczywa na mężczyźnie, to tendencja ta sukcesywnie ulega zmianie. W praktyce nierzadko dochodzi do sytuacji, kiedy to główne źródło dochodów rodziny stanowią dochody żony, zaś mąż – z różnych względów – nie wykorzystuje swoich możliwości zarobkowych. Z kolei po rozwodzie, powołując się na swój niedostatek, mąż próbuje wykorzystać sytuację i domaga alimentów od byłej żony.
Należy mieć jednak na uwadze, że niedostatek uzasadnia obowiązek alimentacyjny dopiero gdy jego przyczynę stanowią okoliczności niezależnego od woli małżonka, który domaga się dostarczenia środków utrzymania. W orzecznictwie podkreśla się, że obowiązek alimentacyjny ustaje, gdy małżonek z własnej winy nie wykorzystuje zdolności do pracy przez co znajduje się w niedostatku. Jeśli zatem mąż po rozwodzie z własnej wygody nie osiąga większych zarobków, mimo że ma ku temu realne możliwości, zdając się na dochody byłej żony, nie można mówić o obowiązku dostarczenia środków utrzymania.
Alimenty na męża po rozwodzie
Jeśli rozwód orzeczono z wyłącznej winy jednego z małżonków, przesłanki obowiązku alimentacyjnego stają się nieco inne. W takiej sytuacji, małżonek niewinny może żądać od byłego partnera alimentów, jeśli rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej. Co istotne, ustawodawca zastrzega, że uprawniony nie musi znajdować się w niedostatku. Chodzi tu o sytuacje, kiedy po rozwodzie małżonek nie może zaspokajać swoich potrzeb w takim zakresie jak w trakcie małżeństwa, nawet jeśli są to potrzeby wyższego rzędu (czyli wykraczające poza przeciętne w danym społeczeństwie).
Alimenty na byłego małżonka – jak długo?
Jeśli zobowiązanym do dostarczania środków utrzymania jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia (a zatem w sytuacji kiedy rozwód odbył się bez orzekania o winie) obowiązek alimentacyjny wygasa w razie zawarcia nowego małżeństwa przez osobę uprawnioną do alimentów. W pozostałych przypadkach obowiązek ten trwa do momentu zawarcia małżeństwa przez osobą uprawnioną do alimentów. Warto wiedzieć jednak, że na żądanie osoby uprawnionej powyższy termin może w wyjątkowych przypadkach ulec przedłużeniu przez Sąd.
Zobacz również artykuł “Alimenty na żonę – ile wynoszą? Kiedy przysługują?“
Ile wynoszą alimenty na męża?
Wysokość alimentów zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego , z drugiej zaś od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego ocenia się indywidualnie, wobec czego nie da się ich ściśle zdefiniować. W zależności od tego czy mamy do czynienia z obowiązek alimentacyjnym zwykłym, czy też rozszerzonym, będą one kształtować się odmiennie. W pierwszym przypadku chodzi o zapewnienie małżonkowi takich środków, by mógł on spełniać podstawowe potrzeby bytowe. Z kolei w przypadku rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego chodzi o zapewnienie małżonkowi niewinnemu bardziej dostatniego poziomu życia, aniżeli tylko zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb.
Z kolei możliwości zarobkowe i majątkowe oznaczają dochody i zarobki, jakie obowiązany może uzyskać, wykorzystując w pełni swoje siły oraz kwalifikacje. Tym samy, jeśli obowiązany nie wykorzystuje swoich możliwości, choć ma ku temu realną szansę, wysokość alimentów może być wyższa od kwoty, która wynikałaby z aktualnie osiąganych dochodów i zarobków przez małżonka zobowiązanego.
Potrzebujesz pomocy w sprawie o alimenty? Odwiedź naszą stronę adwokaci-ks.pl/sprawy-rodzinne/alimenty-adwokat-poznan/