Obowiązek alimentacyjny zwykle kojarzy się z koniecznością przyczyniania się rodziców do pokrycia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Warto jednak wiedzieć, iż zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny może dotyczyć również małżonków – zarówno w trakcie małżeństwa, jak i po rozwodzie.
Związek małżeński w swoim założeniu opiera się m.in. na wzajemnej pomocy (w tym materialnej). Jednocześnie – jak wskazuje orzecznictwo – cel zawarcia małżeństwa wymaga, by niektóre skutki jego zawarcia trwały pomimo rozwodu. Jednym z nim jest właśnie obowiązek alimentacyjny, który stanowi kontynuację obowiązku wzajemnej powstałego w wyniku zawarcia małżeństwa.
Alimenty na żonę w trakcie małżeństwa
Jednym z obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa jest przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny, a każdy z małżonków winien go spełniać według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych. Jednocześnie przepisy k.r.o. wskazują, że obowiązek ten można wykonać w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Małżonkowie często decydują o podziale ról w ten sposób, iż mąż podejmuje większe starania o pozyskanie finansów na utrzymanie rodziny, a małżonka podejmuję pracę zawodową w ograniczonym zakresie poświęcając się wychowaniu dzieci lub prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego. Nie oznacza to jednak, że małżonek zarabiający może uznaniowo decydować o tym jaką kwotę przeznacza na zaspokojenie potrzeb rodziny. Jeśli obowiązek ten nie jest odpowiednio wykonywany, kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje dwie możliwości: powództwo o przyczynienie się do zaspokajania życiowych potrzeb rodziny oraz powództwo o nakazanie wypłacania małżonkowi wynagrodzenia za pracę drugiego małżonka.
Alimenty na żonę po rozwodzie
Przy alimentach na rzecz byłego małżonka, kluczowa pozostaje kwestia winy w rozpadzie pożycia małżeńskiego. Jeśli małżonek rozwiedziony nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, może on żądać od byłego małżonka dostarczania środków utrzymania, przy czym ich zakres winien odpowiadać usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.
Dostarczenia środków utrzymania może żądać małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia. W praktyce określenie to obejmuje sytuacje, kiedy przeprowadzono rozwód bez orzekania o winie lub sąd rozwiązał małżeństwo z winy obu stron. W takiej sytuacji każdy z małżonków może być zarówno uprawnionym jak i zobowiązanym do świadczenia alimentacyjnego. Ustawa jednak zastrzega, iż małżonek, który żąda takiego świadczenia powinien znajdować się w niedostatku – przyjmuje się, iż oznacza ono niemożność zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb.
Alimenty na żonę po rozwodzie z winy męża
Jeśli rozwód orzeczono z wyłącznej winy jednego z małżonków, przesłanki zasądzenia alimentów ulegają zmianie. Jeśli w wyniku rozwodu, sytuacja materialna małżonka niewinnego ulega istotnemu pogorszeniu, sąd może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego. A zatem w tym przypadku ustawa posługuje się pojęciem pogorszenia sytuacji materialnej, które nie musi oznaczać niedostatku. Chodzi tu o sytuacje, kiedy po rozwodzie małżonek nie może zaspokajać swoich potrzeb na takim poziomie, jak dotychczas to czynił w małżeństwie, nawet jeśli są to potrzeby wyższego rzędu (czyli wykraczające poza przeciętne w danym społeczeństwie).
Alimenty na żonę – jak długo trzeba płacić?
Obowiązek dostarczania środków utrzymania wygasa dopiero w razie zawarcia nowego małżeństwa przez osobę uprawnioną do alimentów. Jeżeli zaś zobowiązanym do dostarczania środków utrzymania jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu. A zatem termin ten dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy orzeczony został rozwód bez orzekania o winie. W pozostałych przypadkach obowiązek wygasa dopiero w razie nowego małżeństwa osoby, która otrzymuje alimenty. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż pięcioletni termin ze względu na wyjątkowe okoliczności może ulec przedłużeniu przez Sąd na żądanie osoby uprawnionej.
Ile wynoszą alimenty na żonę?
Wysokość alimentów uzależniona jest od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oceniane są indywidualnie w każdej sprawie i nie da się ich ściśle zdefiniować. Przyjmuje się jednak, iż obejmują one przede wszystkim podstawowe potrzeby bytowe związane z egzystencją człowieka, ale również psychiczne i duchowe, na które składa się też zaspokajanie własnych zainteresowań.
Z kolei możliwości zarobkowe i majątkowe oznaczają dochody i zarobki, jakie obowiązany uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swoich sił oraz kwalifikacji i zdolności zarobkowej. A zatem jeśli obowiązany nie wykorzystuje swoich możliwości, choć ma ku temu realną szansę, wysokość obowiązku może być wyższa od kwoty, która wynika z uzyskiwanych przez małżonka dochodów i zarobków.
Jak obliczyć alimenty na żonę?
Aby oszacować potencjalną kwotę alimentów w pierwszej kolejności warto wiedzieć jakie dochody osiąga małżonek oraz zestawić ich wysokość z potencjalnymi kosztami jego utrzymania (w tym kosztami utrzymania mieszkania). Zwykle nadwyżka kosztów utrzymania nad wysokością dochodów stanowi żądaną kwotę alimentów. W trakcie postępowania Sąd weryfikuje zasadność tych kosztów i jednocześnie bada w jakim zakresie zobowiązany jest w stanie spełnić obowiązek alimentacyjny.
Jak znieść alimenty na byłą żonę?
W przypadku, gdy sytuacja finansowa jednego z byłych małżonków zmieniła się na tyle, że uzasadnia ona uchylenie alimentów, a także gdy małżonek uprawniony do alimentów wstąpił w nowy związek małżeński, aby uwolnić się od płatności alimentów należy wnieść pozew o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. W treści pozwu powinny zostać opisane okoliczności uzasadniające uchylenie alimentów.
Potrzebujesz pomocy w sprawie o alimenty? Zobacz naszą stronę https://adwokaci-ks.pl/sprawy-rodzinne/alimenty-adwokat-poznan/