Odzyskiwanie długu od osoby prywatnej może być długotrwałe i stresujące, szczególnie gdy okazuje się, że klient nie jest uczciwym płatnikiem i dochodzi do wątpliwości czy skuteczne odzyskanie długów jest w ogóle możliwe. 

Jak ściągnąć dług od osoby prywatnej?

Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa i zależy od wielu czynników. Zwykle mamy do czynienia z sytuacją, w której osoba prywatna nie zapłaciła za usługę/towar lub pożyczyła pieniądze w formie umowy pożyczki i nie ma zamiaru ich zwrócić. Znacznie prościej ściągnąć dług od osoby prywatnej, jeżeli pieniądze zostały pożyczone w formie pisemnej umowy pożyczki, a nie tylko ustnej na zasadzie prostego „dogadania się”. Sama forma ustna umowy pożyczki nie przesądza jednak o wyniku końcowym sprawy, bo o ile kwota pożyczki jest nie większa niż 1000 zł to sprawa wciąż jest do wygrania. 

W pierwszej kolejności zawsze należy spróbować rozwiązać sprawę polubownie i znaleźć sposób na rozwiązanie sporu w sposób przyjazny, bez konieczności angażowania sądów czy mediatora. Można to zrobić poprzez kontakt z dłużnikiem np. wysłanie wiadomości SMS z prośbą o spłatę zaległych długów lub zaproponowanie sposobu na rozwiązanie problemu np. poprzez spłatę długu na kilka rat. Jest prawdopodobieństwo, że dłużnik zmaga się z problemami finansowymi, ale w najbliższym czasie będzie w stanie spłacić zaległość bez konieczności drogi sądowej. Jeżeli dłużnik nie odpowiada, należy poinformować go o konsekwencjach i ewentualnych dalszych krokach, jakie wierzyciel zamierza podjąć, jeżeli dłużnik nie będzie odbierał telefonów, a tym samym nie będzie dążył do spłaty swoich długów. Niestety sprawa nie zawsze kończy się w sposób przyjazny i niekiedy dalsze kroki sądowe to jedyny sposób na odzyskanie długów. 

    1. Pierwsze wezwanie do zapłaty: Jeżeli dłużnik nie odpowiada na próby kontaktu i ignoruje wiadomości o konsekwencjach braku spłaty długów należy wystosować pierwsze wezwanie do zapłaty. Najlepiej zachować formę pisemną, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby wezwanie do zapłaty wysłać w formie wiadomości SMS lub wiadomości e-mail. 
    2. Przedsądowe wezwanie do zapłaty: Jeśli pierwsze wezwanie do zapłaty nie przyniosło rezultatów to nie ma wątpliwości, że drugie, trzecie i czwarte również ich nie przyniesie. Wobec tego należy wystosować wezwanie przedsądowe i zaznaczyć, że jest to ostatnia prośba o spłatę długów, zanim sprawa wkroczy na drogę sądową. W razie potrzeby należy poprosić o pomoc profesjonalnego pełnomocnika. Co istotne, przedsądowe wezwanie do zapłaty powinno zawierać:

          • Datę i miejsce sporządzenia
          • Informacje na temat długu
          • Dane osobowe wierzyciela
          • Nowy termin i sposób spłaty
          • Informacje o dalszych krokach jakie zostaną podjęte przez wierzyciela w przypadku zignorowania przez  dłużnika przedsądowego wezwania do zapłaty.
          • Czytelny podpis wierzyciela

    Ponownie warto zaznaczyć, że najlepiej zachować formę pisemną i wysłać dłużnikowi przedsądowe wezwanie do zapłaty listem poleconym z potwierdzeniem odbioru. 

    1. Wsparcie ze strony profesjonalnej firmy windykacyjnej: Są instytucje, które profesjonalnie zajmują się odzyskiwaniem długów od osób prywatnych. Gdy dłużnik ignoruje przedsądowe wezwanie do zapłaty, takie profesjonalne podmioty to najlepsza opcja, zanim wkroczy się na drogę sądową. Występują oni w imieniu wierzyciela i pomagają w kontakcie z dłużnikiem, a czasem i pomagają w egzekucji. 
    2. Droga sądowa: Jeśli wszystkie inne próby zawiodą, należy rozważyć podjęcie kroków w kierunku procesu sądowego. Wniosek o nakaz zapłaty lub proces sądowy to opcje, które możesz podjąć, aby wymusić spłatę długu przez dłużnika. Warto skonsultować się z prawnikiem, aby uzyskać poradę dotyczącą procesu sądowego i postępowania przed sądem. Pozew o zapłatę powinien zawierać następujące elementy: 
      • Sąd i strony postępowania: Na początku pozew powinien zawierać nazwę sądu, przed którym jest składany, oraz dokładne dane stron postępowania – powoda (osoby wnoszącej pozew) i pozwanego (osoby, przeciwko której skierowany jest pozew).
      • Określenie żądania: W treści pozwu powinno być jasno i precyzyjnie określone żądanie powoda, czyli kwota długu lub innej należności, która jest przedmiotem sporu.
      • Podstawy faktyczne: Pozew powinien zawierać opis faktów stanowiących podstawę roszczenia, takich jak istnienie umowy, data jej zawarcia, warunki spłaty długu oraz inne istotne okoliczności mające znaczenie dla sprawy.
      • Podstawy prawne: Należy wskazać przepisy prawa, na podstawie których powód wnosi roszczenie o zapłatę. Mogą to być przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umów, zasady odpowiedzialności cywilnej, itp.
      • Dowody: W pozwie należy wskazać dowody, które potwierdzają istnienie długu oraz zobowiązanie dłużnika do jego spłaty, takie jak umowy, faktury, korespondencja, itp.
      • Wniosek o rozstrzygnięcie: Pozew powinien zakończyć się wnioskiem o rozstrzygnięcie sprawy w taki sposób, jaki jest korzystny dla powoda, czyli zasądzenie kwoty długu oraz ewentualnych dodatkowych roszczeń.
      • Podpis powoda: Pozew powinien być podpisany przez powoda lub jego przedstawiciela prawnego.

    Windykacja należności za pomocą sprzedaży długu 

    Windykacja należności za pomocą sprzedaży długu to proces, w którym wierzyciel decyduje się sprzedać swoje niespłacone wierzytelności innym podmiotom, zwanych zazwyczaj firmami windykacyjnymi lub inwestorami długów. Jest to strategia, która pozwala wierzycielowi na odzyskanie części lub całości wartości niespłaconego długu, zazwyczaj po niższej cenie, przy minimalizacji ryzyka związanych z dalszą windykacją.

    Sprzedaż długu może być korzystna dla wierzyciela, który chce zminimalizować ryzyko związane z dalszą windykacją oraz szybko uzyskać gotówkę w zamian za niespłacone wierzytelności. Jednakże, warto dokładnie rozważyć wszystkie aspekty tej decyzji i skonsultować się z ekspertami, aby podjąć najlepszą decyzję w danej sytuacji.

    Kiedy przedawnia się dług od osoby prywatnej?

    Zgodnie z art. 177 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, co oznacza, że po upływie terminu przedawnienia dłużnik może uchylić się od spłaty długów, a wierzyciel nie może dochodzić swoich roszczeń przed sądem.  

    Podstawowy termin przedawnienia wynosi 6 lat i dotyczy większości roszczeń majątkowych, poza tymi, które się nie przedawniają, ponieważ np. wynikają ze stosunków rodzinno-opiekuńczych, a także tzw. wydobywcze i negatoryjne wynikające z prawa własności nieruchomości. Termin przedawnienia nie zawsze wynosi 6 lat. Dla przykładu – termin przedawnienia kredytu bankowego wynosi 3 lata. 

    Co istotne, to, że wierzyciel nie może dochodzić swoich roszczeń przed sądem, nie znaczy, że dług zniknie, gdyż nadal będzie widoczny np. w  rejestrze BIG.